Wyrzysk: odkryj nieodkryte

Tego szukamy w Wyrzysku

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: pogoda Wyrzysk, praca Wyrzysk, cmentarz Wyrzysk, gmina Wyrzysk, SP Wyrzysk.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Wyrzysku, tutaj możesz przeczytać kilka słów o jego historii.
Nie przegap najważniejszych infromacji i prognozy pogody na najbliższe dni.

W czasach średniowiecza rzeka Noteć stała się naturalną granicą oddzielającą Wielkopolskę od Pomorza, co utrudniało ekspansję pierwszych Piastów, niemieckich margrabiów i Zakonu Krzyżackiego. Obszary na północ od Noteci zaczęły być nazywane Krajną. Książę Bolesław Krzywousty (1106-1138) podbił grody nadnoteckie i włączył Krajnę do swojego państwa. Kolejne wieki związały Krajnę z Wielkopolską.

Pierwsza wzmianka o Wyrzysku pochodzi z 1326 r. i jest zawarta w tzw. Kodeksie Wielkopolskim. Data założenia miasta nie jest dokładnie znana, jednak księgi grodzkie z Poznania informują o sprzedaży jednej czwartej miasta Wyrzysk w 1450 r. Miasto otrzymało prawa magdeburskie w 1565 r. W latach 1744-1768 w Wyrzysku istniały dwa place targowe, młyn, tartak i folusz, co było zasługą rodu Rydzyńskich, zwłaszcza Wojciecha Rydzyńskiego, wodza konfederatów barskich w Wielkopolsce, który dbał o rozwój miasta i przyczynił się do ponownego nadania mu praw miejskich w 1772 r.

W 1772 r. miała miejsce pierwsza rozbioru Polski, a Krajna została włączona do Królestwa Pruskiego. Pruscy władcy oraz ich następcy dążyli do szybkiego germanizowania zdobytych ziem poprzez wprowadzanie pruskiej administracji i systemu edukacji, wspieranie niemieckiej kolonizacji oraz wykupywanie polskich majątków ziemskich. Już w 1773 r. Karol Rydzyński sprzedał Wyrzysk królowi Fryderykowi II. W latach 1807-1815 Ziemia Wyrzyska należała do Księstwa Warszawskiego, a w 1815 r. ponownie została włączona w granice Prus. W 1818 r. Wyrzysk stał się stolicą powiatu w Wielkim Księstwie Poznańskim.

Okres pruski na Ziemi Wyrzyskiej przyniósł znaczący postęp cywilizacyjny i rozwój gospodarczy, zwłaszcza w rolnictwie, które na początku XIX wieku zostało uwolnione od pańszczyzny. Jednak polscy mieszkańcy Krajny niezłomnie broniący swojego języka i katolickiej religii sprzeciwiali się germanizacji. Tworzyli polskie stowarzyszenia, chóry, zespoły sportowe, banki i organizacje samopomocowe.

Traktat wersalski podpisany w 1919 r. przywrócił cały powiat wyrzyski do odrodzonej Rzeczypospolitej, choć faktyczne wkroczenie polskich wojsk do Wyrzyska nastąpiło dopiero 22 stycznia 1920 r. W okresie międzywojennym duży wkład w rozwój Ziemi Wyrzyskiej miał starosta Ludwik Muzyczka.

Dwudziestolecie międzywojenne przyniosło rozwój gospodarczy i społeczny miasta, w tym budowę szpitala, domu dziecka i nowych budynków mieszkalnych, do czego szczególnie przyczynił się starosta Ludwik Muzyczka.

Okupacja niemiecka podczas II wojny światowej przyniosła mieszkańcom Ziemi Wyrzyskiej straszliwe cierpienia i ogromne straty. Hitleryści wymordowali większość inteligencji i duchowieństwa.

Wyzwolenie Wyrzyska nastąpiło 27 stycznia 1945 r. Po wojnie doszło do podziału władz politycznych, z siedzibą w Nakle nad Notecią. Administracja pozostała w Wyrzysku. W latach 70. nastąpił rozwój budownictwa mieszkaniowego, a wzdłuż trasy PKP Piła-Bydgoszcz dokonywano elektryfikacji w latach 80. Dane statystyczne są dostepne w Twoim Mieście.

Powiat wyrzyski został zlikwidowany w 1975 r. Od 1999 r. Wyrzysk należy do województwa wielkopolskiego i jest częścią powiatu pilskiego.